Lo mite
«La lenga de la Republica qu’ei lo francés» segon l’article 2 de la Constitucion de la 5a Republica de l’estat francés. Qu’ei era qui, a l’encòp, «bastiscoc l’unitat de la nacion» e qu’ei «ua lenga de libertat e d’universalisme», çò digoc Emmanuel Macron. Lo medish que ditz que l’estat francés ei «lo sol país de la Francofonia qui viu sonque en francés». Un pauc d’istòria que hè doncas mestièr entà combàter aquera desinformacion e restablir quauques vertats…
La desmistificacion
Per remembrança, lo francés-lenga d’oïl qu’ei originari deu gran Bacin Parisenc. Despuish l’origina, aquera lenga qu’ei hèra divèrsa, mei que l’occitan. La desinformacion jacobina qu’a hèit créser aus occitans que l’occitan que parlavan èra un maishant francés (dit «patois») e qu’èran «francés deu sud».
En seguida, lo francés que devengoc tanben:
- La lenga de la noblesa europèa.
- La lenga deus crosats qui terrorizèn Euròpa e l’Orient Mejan.
- La lenga administrativa deu Reiaume de França despuish l’ordenança de Villers-Cotterêts en 1539, encara en vigor dinc ara dens la Republica francesa.
- Ua lenga de l’esclavatgisme a causa deu comèrci triangular entre Euròpa, Africa et las Americas.
- La lenga de la Terror aplicada per la Convencion montanhòla despuish París.
- La lenga de la somission de totas las províncias (colonialisme interior) de l’estat francés per la borgesia parisenca dominanta.
- La lenga de l’expansionisme coloniau francés sus tots los continents.
- La lenga de l’empèri francés napoleonian qui metoc Euròpa a huec e sang.
- La lenga de la Restauracion reiala.
- Ua lenga deu racisme, de l’antisemitisme, de la negrofobia, de l’òdi antimeridionau, de l’òdi antibreton…
- La lenga deu regim faishista de Pétain.
- Ua lenga d’etnocidis: politica d’eradicacion de las lengas e culturas autoctònas a l’escòla, dens l’administracion, l’armada, los mèdias… E aquò qu’ei encara d’actualitat!
- La lenga deu neocolonialisme (Françafrica), de l’expansionisme culturau (Francofonia), deu comunautarisme (licèus francés a l’estrange).
E après, que’ns disen que lo francés ei la lenga de la Republica? De la democracia? De la libertat? De l’egalitat? De la fraternitat? De l’universalisme? Deus drets umans?
Los jacobins non mancan pas de front!