by Lo primèr ministre de l’estat francés, Joan Castèths (Jean Castex), recentament nomenat, qu’ei un occitan de soca vasut en Gasconha. Tanben qu’ei catalan d’adopcion e que tien la foncion de cònsol màger a Prada de Conflent, en Catalonha.
Que seré legitim d’esperar qu’agosse ua actitud positiva de cap a l’occitan e au catalan. Efectivament, coma cònsol màger de Prada, que prengoc posicions favorablas au catalan.
Totun, l’estat francés, dempuish la 3a Republica, que mantien ua politica constanta d’ostilitat de cap a las lengas minorizadas en oscillant entre repression obèrta e tolerància precària.
Joan Castèths, qüan seré favorable au catalan coma elegit locau catalan, non avèm pas nada garentida que hàcia causas similaras a l’escala de l’Exagòn, ara qu’ei vasut lo primèr ministre d’un deus estats mei centralizats d’Euròpa.
Dens lo passat, qu’agom l’exemple deu felibre Maurici Faure, teoricament un defensor de l’occitan, qui non hascoc pas arren entà sauvar l’occitan qüan hoc ministre de l’instruccion publica en 1910 e 1911.
Vejam un exemple mei recent. Cristòu Castaner que hoc cònsol màger de Forcauquier, en Provença: que prengoc posicion clarament entà la defensa de l’occitan durant los ans 2010. Totun, qüan Cristòu Castaner èra ministre de l’interior devath Macron, de 2018 a 2020, non elevèt pas jamei la votz fàcia aus atacs frontaus contra l’occitan qui vienen deu ministre de l’educacion Jean-Michel Blanquer.
Uei Joan Castèths e lo president Macron que comandan un govèrn francés modificat, òr, lo ministre Blanquer qu’i demòra e que contunhan d’eliminar l’occitan a l’escòla.
Non oblidaram pas tanpauc que Joan Castèths e’s plaça au servici deu president Emmanuel Macron qui defend ua concepcion arcaïca deu mite nacionau francés.
Lo quite Joan Castèths que vien de la sinistra Escòla Nacionala d’Administracion (ENA) que la sua foncion ei de perpetuar l’“estat pregond” (deep state) en França.
Non cau pas jamei refusar las oportunitats de dialòg constructiu dab un navèth responsable politic. Totun las nòstas probabilitats de succès que son feblas dab Joan Castèths. Qüan seré un occitan conscient de las suas originas gasconas, qüan seré un cònsol catalan, be demoram conscients que Joan Castèths e dedica la sua vita en prioritat au servici de França.
Precision importanta sus l’accent occitan de Joan Castèths
Joan Castèths que parla francés dab un accent occitan e aquò qu’engendra sarcasmes antioccitans totalament escandalós suus rets sociaus. Mes aparentament, aquò non buta pas Joan Castèths a defénder l’occitan.
