27.07.2024
(Fòto: ChrisDHDR / Wikimedia Commons)

Lèvan lei panèus bilingües dei vilatges provençaus: aquela decision la passam pas

Actualizacion dau 13.08.2019

Après voler levar lei panèus en occitan provençau, lo departament de Vauclusa accèpta de lei laissar fin finala. La mobilizacion dei cònsols màgers per gardar lei panèus en provençau a portat frucha. Òsca! L’Assemblada Occitana rèsta vigilanta per defendre l’occitan, la lenga de nòstre país, e per li rendre sa primiera plaça.

Mai d’informacion: Jornalet, “Lei panèus en occitan restaràn”

*

Se seriá pogut creire que l’informacion passariá sens que se n’avisessiam, mai foguèt pas lo cas. Au començament de 2019, lo conseu departamentau de Vauclusa (que lo ten una fòrta majoritat de drecha e d’extrèma drecha) anóncia —dins una indiferéncia relativa— qu’a decidit de levar lei panèus en occitan provençau plaçats a l’intrada de mai d’un vilatge dau departament. En aqueste començament d’aost, la polemica torna nasejar mentre qu’aplican la decision.

Mai d’un elegit que venon de familhas politicas diferentas, coma lo cònsol màger divèrs drecha de Pèrnas dei Fònts, Pèire Gabèrt, o Nicòla Girard, consolessa màger divèrs senèstra dei Talhadas, se son arborats còntra aquela decision que s’apieja sus un arrestat dau 24 de decembre de 1967. Lo president dau conseu departamentau, Maurici Chatbèrt (LR), nèga tota volontat d’escarnir la cultura provençala dins la decision. Segon eu, se tracta d’aplicar l’arrestat de 1967 dins tota la rigor. L’arrestat prevei, d’efiech, de senhalar leis intradas dei comunas ren qu’amb lo panèu oficiau, en francés, bordat de roge, per de rasons de visibilitat. Aqueu panèu, de facto, significa a l’automobilista qu’es obligat de limitar la velocitat a 50 quimomètres-ora, e mai a 30 de còps que i a. Segon lo president, la decision vòu visar la multiplicacion dei panèus que s’acomolan a l’entorn dau panèu oficiau, a l’intrada dei comunas: leis acusan de far tòrt a la visibilitat dei panèus oficiaus e d’embolhar l’informacion destinada ais automobilistas, en particular tocant lo limit de velocitat. Segon eu, lei panèus en occitan, d’autra part, se poirián replaçar pus luenh dins l’aglomeracion.

L’argument sembla pas de convéncer fòrça gents, pasmens; e es clar que convencerà pas leis elegits pertocats que, coma Nicòla Girard o Cristian Monier, cònsol divèrs drecha dau Chivau Blanc, afortisson que vòlon resistir. La consolessa dei Talhadas es anada recuperar d’esperela lo panèu levat e còmpta de lo tornar installar quand e quand. N’i a fòrça qu’evòcan lo precedent de la comuna erauresa de Vilanòva de Magalona; aquí, la justícia, en apelacion, aviá donat tòrt au tribunau administratiu de Montpelhièr qu’aviá somat lo cònsol de levar lei panèus occitans ais intradas de la comuna.

L’Assemblada Occitana, aicí, ten a far assaupre que condemna aquela accion novèla que cèrca d’amendrir encara la preséncia de la lenga occitana dins son espaci geoculturau istoric; aquela accion, si que mòstra que l’estat francés a pas intencion de remetre en question sa politica negacionista còntra la cultura occitana. L’Assemblada Occitana afortís son sosten totau e entier ais elegits dissidents que se vòlon pas sometre a aquela decision inica esguisada en pensament d’interès public.