by Lo 5 de mai passat s’es festejat en França lo bicentenari de la mòrt de Napoleon Bonaparte. Lo president francés Emmanuel Macron a decidit de commemorar aqueu sinistre personatge, caua que lu sieus predecessors, levat Jòrdi Pompidor, s’èran abstenguts de faire.
D’efiech, la lista dei crimes napoleonians es lònga e aclapanta:
- Dictatura militara e policiera impietadoa
- Regim politic plutocratic e nepotic
- Supression de la libertat de la premsa
- Guèrras d’agression e d’invasion que faguèron de 3 e 7 milions de mòrts
- Destruccions e pilhatges de vilas e regions sanceri
- Exaccions, chaples e crimes còntra l’umanitat, especialament en Espanha e en la Cariba
- Instauracion d’una legislacion raciala
- Restabliment de l’esclavatge.
Maugrat lu sieus crimes, Napoleon Bonaparte es venerat per lu chauvinistas francés, tant per l’esperit d’autoritat, de poténcia e de grandor qu’encarna coma per l’eiretatge politic e sociau que laissèt: còde civil, licèus, bachelierat, numeracion dei carrieras, acampatge dau curum…
En realitat, lo drech escrich existissia ja sota l’Ancian Regim dins la màger part dei territòris occitans, mentre que la mitat nòrd dau Reiaume de França èra regida per lo drech costumier. En mai d’aquò, lo còde civil francés repilhèt au sieu còmpte una part dei articles dau drech escrich occitan e foguèt ja completament redigit denant lo còp d’estat bonapartista.
Mai generalament, l’argument dei aquists sociaus de Bonaparte es estorçut. Degun auria pas l’idèa d’onorar Philippe Pétain e lo regim collaboracionista pétainista per l’ensems dei mesuras sociali e societali qu’an instaurat e que son encara en vigor: Fèsta dau Trabalh, cantinas e comitats d’entrepresa, medecina dau trabalh, salari minim, jacina sota X, certificat prenupciau…
Fins aüra, l’eiretatge bonapartista es encara tot plen present e explica una granda part dei blocatges e derivas dau sistèma politic francés:
- Aparelh d’estat centralista caracterizat per un executiu excessivament fòrt
- Division administrativa arbitrària e pletorica (milafuelhas administratiu)
- Sistèma dei prefecturas que limita li prerogativas dei collectivitats locali
- Fetichisme chauvinista francés marcat per l’expansionisme culturau e lo culte de l’autoritarisme.
