by Lo dimenge 27 de junh passat s’es debanat lo segond torn deis eleccions regionalas qu’a vist la victòria en Provença dau president sortent Renaud Muselier (55,80% dei votz) còntra lo candidat RN Teiric Mariani (44,20%).
E mai se se podèm regausir de la desfacha de la lista xenofòba e chauvinista-francesa de Mariani, la victòria de Muselier es tanben inquietanta per l’avenir de nòstra lenga occitana (provençau, niçard e vivaroalpenc).
D’efiech, dins la lista victoriosa figura Joan Pèire Richard, lo president dau Collectiu Provença: es una oficina pseudoprovençalista que pretend separar artificialament lo provençau de la rèsta de l’occitan quand, en realitat, lo provençau es una varietat constitutiva de nòstra granda lenga occitana. Tanben lo Collectiu Provença vòu desvalorizar lo provençau en lo redusent au solet folclòre.
Ansin, lo Collectiu Provença a ja recebut de la region 1,5 milion d’èuros per lançar un “Observatòri de la Lenga Provençala” destinat a “conservar lei tradicions regionalas”. Mestrejat per un conseu d’administracion contrarotlat en majoritat per lo dich Collectiu Provença, aquel “Observatòri” fa ges de trabalh seriós per espandir l’usatge dau provençau dins la societat modèrna: se situa completament en defòra deis organizacions provençalistas seriosas que son ben implantadas dins nòstra region coma l’Institut d’Estudis Occitans, lo Felibritge, lei Calandretas, la FÈLCO, Niça Pantais, Parlarem, lo Forum d’Òc, lo Conseu de la Lenga Occitana, etc.
Maugrat sa representativitat fòrça febla dins la populacion de la region, lo Collectiu Provença benefícia de sostens politics potents e d’una certana capacitat d’influenciar leis elejuts e leis institucions publicas localas. E s’es pas jamai privat de portar prejudici a l’ensenhament de l’occitan (provençau, niçard, vivaroalpenc) cada còp que n’a agut l’ocasion.
En 2016, es sota son influéncia que lo president de region Cristian Estrosi baissèt de 35 000 èuros lei subvencions ai Calandretas de Provença, abans que son remplaçaire Renaud Muselier lei restabliguèsse.
Dins manteis autrei situacions, lo Collectiu Provença a fach pression per assajar de far barrar de cors d’occitan sota pretèxt qu’ensenharián pas la lenga de la region, çò qu’es una gròssa messòrga. En mai d’aquò, a assajat d’instaurar un clima de paur ai personas qu’ensenhan l’occitan. Lei gents que defendon e ensenhan realament l’occitan sus lo terren (provençau, niçard e vivaroaupenc) son exasperadas per aquela arrogància dau Collectiu Provença
Se Joan Pèire Richard deven conselhier regionau estacat a la lenga e la cultura “regionalas”, es pas dificil d’endevinar çò qu’advendrà deis associacions de promocion de l’occitan provençau que dependon dei subvencions de la region.
Lo mitan occitanista de Provença se deu mobilizar per empedir la nominacion d’un membre dau Collectiu Provença a la cultura. Lo primier torn de l’eleccion a mostrat que i a un electorat occitanista reau e non negligible dins la region. Per remembrança, la lista occitanista autonòma Òc per Provença i a fach un 2,18% (25 212 votz).
La promocion sincèra de la cultura provençala, niçarda e aupenca, en tèrnes de representativitat democratica, se tròba dins la lista Òc per Provença e non pas dins lo lobbying opac dau Collectiu Provença.
L’ora es a la lucha e es temps de mostrar que la nòva dinamica creada per la lista Òc per Provença siá durabla.
Siáu totjorn espantat de constatar lo poder que pòu aguer aqueu collectiu que pretend saupre çò que son: Provença, la lenga de la region, la grafia que se deu emplegar, la cultura nòstra, etc. alora que ieu, estent nascut a L’Estaca, siáu autant provençau coma aqueu mossur que ne’n parlatz. S’atròba que pensi pas coma eu, coma elei ; mon idèa de Provença, en generau, es diametralament contrària a la sieuna.
« A cadun son biais » e, lo sieu -cf. seis escrichs, seis acciona-, lo podèm qualificar un pauc coma volèm franc de »democratic » ; pasmens, son totjorn a volastrejar a l’entorn de politicians que se pensan republicans. Aquò marcha e « aquela tuba! »
Brave mond, se fau bolegar!